W 2020 r. Grupa Kapitałowa Stalexport Autostrady osiągnęła przychody na poziomie ok. 289,5 mln zł, tj. o ok. 18 proc. niższym w stosunku do 2019 roku. Pomimo spadku przychodów zysk netto wzrósł o ponad 11 mln zł do kwoty ok. 91,5 mln zł. Wynik EBIDTA Grupy Kapitałowej ukształtował się na poziomie ok. 159,1 mln zł.
Wzrost zysku netto jest pochodną m.in. mniejszego kosztu Płatności na Rzecz Skarbu Państwa, wynikającego ze zobowiązań koncesjonariusza autostrady A4 Katowice-Kraków, spółki Stalexport Autostrada Małopolska (SAM), zapisanych w Umowie Koncesyjnej. W całym 2020 r. wyniosły one 44,6 mln zł netto, czyli o ponad 44 mln zł netto mniej niż w roku 2019 r.
Na spadek przychodów wpłynęła z kolei pandemia COVID-19 i związane z nią obostrzenia, z którymi wiązały się spadki ruchu na autostradzie A4 Katowice-Kraków. Jeszcze w styczniu 2020 r. odnotowano wzrost natężenia ruchu w stosunku do stycznia 2019 r. o ok. 5 proc., ale już w marcu 2020 r. natężenie ruchu w porównaniu z tym samym miesiącem 2019 r. spadło o ponad 33 proc., a w kwietniu aż o ponad 60 proc., tj. do średniego poziomu 17,7 tys. pojazdów na dobę. Spadek średniego rocznego natężenia ruchu wyniósł ostatecznie 20 proc. tj. do poziomu 36,5 tys. pojazdów na dobę, a przychody z tytułu poboru opłat spadły o 17,8 proc. do poziomu 285,6 mln zł.
W 2020 r. zakończył się proces obniżenia kosztów funkcjonowania i uproszczenia struktury Grupy Kapitałowej poprzez połączenie transgraniczne Stalexport Autostrady S.A, ze spółką Stalexport Autoroute S.à r.l, z siedzibą w Luksemburgu. Spółka Stalexport Autostrady S.A. przejęła całość majątku, zarówno mienia, jak i zobowiązań, Stalexport Autoroute. W lutym 2020 r. Sąd Rejonowy Katowice-Wschód dokonał wpisu do rejestru przedsiębiorców połączenia transgranicznego.
Koncesjonariusz autostrady A4 Katowice-Kraków w 2020 roku kontynuował prace remontowe i modernizacyjne na zarządzanym przez siebie odcinku autostrady A4. Najważniejsze z nich to: zakończenie remontu wiaduktu w Mysłowicach, rozpoczęcie prac związanych z modernizacją przepustów pod jezdnią autostrady, kontynuacja modernizacji odwodnienia autostrady oraz wymiana nawierzchni jezdni. W latach 2019-2020 wyremontowano w sumie ok. 36,5 km jezdni autostrady. Nakłady inwestycyjne wyniosły w 2020 r. 41,5 mln zł, a koszty prac związanych z wymianą nawierzchni jezdni i odbudową odwodnienia liniowego wyniosły ponad 27,5 mln zł.
Swoją kontynuację miały też działania ukierunkowane na szybszą obsługę podróżnych na placach poboru opłat. Do tej pory wydano już ponad 44 tys. urządzeń pokładowych do elektronicznego poboru opłat A4Go, który funkcjonuje na autostradzie A4 Katowice-Kraków od 2016 roku. W 2020 r. udostępniono użytkownikom A4Go nowy, internetowy serwis obsługi klienta oraz wprowadzono tzw. postpaid, czyli płatność za przejazdy z wykorzystaniem podpiętej do urządzenia pokładowego karty bankowej, bez konieczności zakupu, w ramach przedpłaty, pakietu impulsów (przejazdów).
Wprowadzony w połowie 2019 r. videotolling, czyli pobór opłat oparty na odczycie tablic rejestracyjnych z wykorzystaniem aplikacji mobilnej Autopay, w lipcu 2020 r. poszerzono o aplikację SkyCash, a w lutym 2021 r. o aplikację IKO PKO Banku Polskiego. Obecnie transakcje automatyczne stanowią ok. 32 proc. wszystkich transakcji na bramkach autostrady A4 Katowice-Kraków.
Automatyczne metody płatności poza tym, że pozwalają na szybki przejazd przez bramki, w czasach pandemii zapewniają także bardzo wysoki poziom bezpieczeństwa kierowców, którzy nie mają żadnego kontaktu z inkasentami na placach poboru opłat. Są to również rozwiązania najtańsze dla kierowców, od momentu ich wprowadzenia premiowane atrakcyjnymi stawkami preferencyjnymi. 1 października 2020 r. nastąpiła zmiana stawek opłat za przejazd pojazdami kategorii 1. Kierowcy samochodów osobowych płacący tradycyjnie gotówką lub kartą bankową, na każdym z dwóch placów wnoszą opłatę w wysokości 12 zł, a ci, którzy korzystają z metod automatycznych, tylko 8 zł. Zachowane zostały także stawki preferencyjne dla pozostałych kategorii pojazdów - kierowcy pojazdów kat. 2 i 3 płacą na każdej bramce 17 zł zamiast 20 zł, a kierowcy pojazdów kat. 4 i 5 30 zł zamiast 35 zł.
Wyniki jednostkowe Stalexport Autostrady S.A. w zakresie przychodów ze sprzedaży nie odbiegają znacząco od przychodów uzyskanych w 2019 roku, wyniosły ok. 3,5 mln zł. Są to głównie przychody z tytułu najmu powierzchni biurowej w budynku w Katowicach, którego Spółka jest współwłaścicielem. Jednostkowy zysk netto wyniósł ok. 157,6 mln zł wobec straty -829 tys. zł odnotowanej po przekształceniu wyniku 2019 roku w związku ze wspomnianym połączeniem transgranicznym. Poziom zysku netto Spółki w 2020 r. wynika przede wszystkim z przychodów finansowych, tj. dywidendy wypłaconej przez zależną spółkę koncesyjną SAM na rzecz Stalexport Autostrady w wysokości ok. 131,2 mln zł, zarachowanej zaliczki na poczet dywidendy od SAM w wysokości 22,3 mln zł oraz dywidendy wypłaconej przez spółkę zależną VIA4 S.A. (operatora autostrady A4 Katowice-Kraków) w wysokości ok. 10,7 mln zł.
Emil Wąsacz, Prezes Zarządu Stalexport Autostrady S.A. oraz Stalexport Autostrada Małopolska S.A.:
Pandemia koronawirusa wpłynęła na funkcjonowanie wszystkich branż gospodarki, zmieniła wcześniejsze schematy działania przedsięwzięć gospodarczych, zmieniła także sposób pracy w wielu organizacjach. Te zmiany i skutki pandemii nie ominęły oczywiście także naszej działalności.
Z niepokojem obserwowaliśmy spadki ruchu na zarządzanym przez nas odcinku autostrady A4 zwłaszcza w kwietniu ubiegłego roku, wynikające z obostrzeń, jakie wprowadzono w związku z pandemią COVID-19, ponieważ spadek ruchu automatycznie przekłada się na niższe przychody ze sprzedaży. Przypominam, że działalność autostradowa Grupy Kapitałowej Stalexport Autostrady, w tym inwestycje w modernizację infrastruktury drogowej oraz prace utrzymaniowe, w całości finansowane są właśnie z przychodów z tytułu poboru opłat.
Planowane inwestycje i prace utrzymaniowe w 2021 r. w sumie wyniosą ok. 100 mln zł. Prowadzić będziemy modernizację odwodnienia autostrady oraz przepustów, w planach mamy także remonty obiektów mostowych i ekranów akustycznych. Kontynuować będziemy wymianę nawierzchni jezdni na krótkim odcinku ok. 3 km oraz na węźle Jeleń. Na ten rok przewidzieliśmy także korekty rozwiązań drogowych oraz naprawę nawierzchni betonowej na Placu Poboru Opłat w Balicach. Oczywiście wciąż stawiamy na dalszy rozwój systemu poboru opłat na zarządzanym przez nas koncesyjnym odcinku A4.